4. januara 1831. godine u Kragujevcu rođen je jedan od najpoznatijih i, uz Nikolu Pašića i Iliju Garašanina, najvećih državnika 19. veka – Jovan Ristić. Bio je političar, državnik i istoričar, osnivač i vođa Liberalne stranke, najeminentnija ličnost Kneževine Srbije postavši dva puta namesnik u ime maloletnih vladara, prvo u ime kneza Milana Obrenovića, a kasnije i u ime njegovog sina kralja Aleksandra Obrenovića. Iskoristivši svoj položaj, usvojio je Namesnički ustav (prvi ustav koji su usvojili srpski suvereni organi vlasti i kome nije bilo potrebno priznavanje od strane Osmanskog carstva, a prvi kojim je uspostavljen predstavnički sistem, usvojeno načelo podele vlasti i priznata osnovna lična i politička prava građana), a nakon toga bio i predstavnik Kneževine Srbije na Berlinskom kongresu 1878. godine kada je priznata nezavisnost Srbije. Bavio se i istorijom napisavši Spoljašnji odnošaji Srbije od 1848. do 1872. i Diplomatska istorija Srbije 1875–1878.

Ovakva izuzetna ličnost tog vremena nije oduvek imala moć, ali ni lagodan život. Ostavši rano bez oca u najvećem siromaštvu, Ristić je rano počeo da se bori za sebe i svoj položaj u društvu. Odličan uspeh Ristića u osnovnoj školi je ubedilo porodičnog prijatelja da ga pošalje u srednju školu. U Beogradu je Ristić postao istaknuti član Družine mladeži srpske, kvazipolitičkog studentskog udruženja koje je napredovalo posle revolucije 1848. Mladi Ristić je bio među nekolicinom ljudi iz Srbije koji su prisustvovali Majskoj skupštini. Pošto je diplomirao na beogradskom Liceju stipendijom srpske države, Ristić odlazi na studije u Berlin, a zvanje doktora filozofije stiče na Hajdelbergu. Potom nastavlja studije na prestižnoj Sorboni. U Nemačkoj je studirao kod istoričara Leopolda fon Rankea i posle studija nameravao je da karijeru nastavi kao istoričar, ali nije uspeo da dobije mesto profesora istorije na beogradskom Liceju.

Igrom slučaja postaje državni nameštenik počevši da radi u Ministarstvu unutrašnjih dela koje je vodio uticajni politički lider Ilija Garašanin. Na mladog Ristića snažan uticaj izvršila je stroga birokratska škola. Postao je uveren da se odatle može upravljati zemljom. Uskoro se oženio Sofijom, ćerkom najbogatijeg beogradskog trgovca. Ovaj brak mu je, pored novca, doneo i naklonost srpskih kneževa iz dinastije Obrenović. 1861. godine Garašanin šalje Ristića u Carigrad u Srpsko poslanstvo i upravo ta godina predstavlja početak njegove uspešne diplomatske karijere. Tamo će se izboriti za oslobađanje od turske dominacije i stvaranja srpske države. Nakon povratka u Beograd postaje ministar inostranih poslova, a potom i regent knezu Milanu i kralju Aleksandru. Imao je puno ključnih uloga u Srbiji kako državnih i političkih tako i kulturnih. Osim što je pisao istorijska dela, bio je redovni član Srpske kraljevske akademije (danas SANU) i jedno vreme njen predsednik.

U jednom periodu radio je čak i kao urednik Srpskih novina kada je popularisao Šekspira u Srbiji. Umro je 4. septembra 1899. godine.

foto: Spomenik Jovanu Ristiću u Kragujevcu od Stefan Koncept Međunarodni